Oekraïense ondernemershub voor en door vrouwen: ‘Ook dit helpt ons de strijd vol te houden’
Ministeries
Sinds de Russische invasie in Oekraïne ligt de economie van het land in puin. Zo daalde in 2022 het BBP van het land met ruim 30%, berekende het Oekraïense ministerie van Economische Zaken. Overal wordt hard gewerkt om dat te herstellen, maar de sleutel voor economisch herstel is in handen van vrouwen. Op Internationale Vrouwendag vertelt Maryna Saprykina hoe haar organisatie, CSR Ukraine, vrouwen helpt zich te ontwikkelen als ondernemer.
Uitdagingen
CSR bestaat al sinds 2008 en werd oorspronkelijk opgericht om duurzaam ondernemen en sociale verantwoordelijkheid voor bedrijven in Oekraïne te promoten. Anno 2024 gaat het doel van de organisatie veel verder. Met veel mannen vechtend aan de frontlinie hebben vrouwen die in het land zijn gebleven een belangrijke rol in het draaiend houden van de economie. Die verantwoordelijkheid voelen zij zelf ook, want in 2023 werd zo'n 56 procent van de nieuwe bedrijven in Oekraïne geregistreerd door een vrouw. Maar zij lopen daarbij tegen allerlei uitdagingen aan. Zo zijn veel vrouwen aan huis gebonden omdat er voor hun kinderen niet voldoende opvang beschikbaar is. Ook krijgen zij vaak te maken met stereotypen in ondernemersactiviteiten en hebben ze niet altijd de kennis om een netwerk van leveranciers, consumenten en investeerders op te bouwen. En precies voor die uitdagingen is CSR er, vertelt Maryna.
Kostwinner
‘We zien dat meer en meer vrouwen willen ondernemen. Zij zijn vaak kostwinner, met hun man aan het front. Daarom vinden wij het belangrijk deze vrouwen hulpmiddelen te geven zodat ze een goed bestaan voor hun gezin veilig kunnen stellen.’ Als succesvol ondernemer helpen zij bovendien niet alleen zichzelf, vervolgt Maryna. ‘Veel vrouwen beginnen met ondernemen om hun gemeenschap te helpen. Ze betalen belasting en creëren werkgelegenheid. Heel belangrijk, want ook dat helpt ons deze zware oorlog vol te houden.’
Een van de ondernemers die is aangesloten bij het netwerk van CSR is Mariya. Ze produceert uitrusting voor militairen met haar bedrijf TACWORK. Ze vertelt: ‘Aan het begin van de oorlog werd mijn man opgeroepen om Oekraïne te verdedigen en ik begon de uitrusting te naaien die hij nodig had. Dat is uitgegroeid tot een groot project, waardoor ik nu producten produceer zoals laptoptassen en rugzakken voor soldaten.’
Opstartproblemen
Mariya liep met haar bedrijf tegen verschillende opstartproblemen aan, vertelt ze. ‘Ik ben nooit ondernemer geweest en wist van veel dingen niet hoe ik ze moest aanpakken. Dankzij het ondernemersnetwerk van CSR doe ik kennis op om werknemers aan te nemen en te ontwikkelen, maar ook om mijn bedrijf op te schalen en de capaciteit van TACWORK te vergroten.’
Nederland steunt ondernemende vrouwen
Het netwerk van CSR, verzameld in zogenaamde Ukrainian Women Entrepreneur (U&WE) hubs heeft ook in Nederland de aandacht gewekt. Maryna vertelt: ‘De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) steunde in 2023 een groot deel van het opleidingsprogramma voor al onze hubs en trainingsprogramma’s. Via 5 van onze hubs hebben we daardoor al zo’n 800 vrouwen kunnen opleiden. En nog belangrijker: de vrouwen die bij ons zijn aangesloten hebben ook echt vooruitgang geboekt. We horen verhalen van ondernemers die hun omzet hebben weten te verhogen met wel 20 procent.’
Ze vervolgt: ‘In 2024 steunt het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken via RVO vijf van onze ondernemershubs vanuit hun private sector development-programma. Dat sluit aan bij onze doelstelling om zoveel mogelijk vrouwen in Oekraïne aan het ondernemen te krijgen.’
Blik verbreden
Een ondernemer die zich onlangs al aansloot bij CSR is Irina. Ze is schrijver en uitgever van kinderboeken in het Engels, die in Oekraïne weinig beschikbaar zijn. Ze vertelt: ‘De U&WE hubs zijn heel inspirerend. Voor mij bleek het een startpunt om mijn idee om te zetten in een echt bedrijfsplan. Bovendien kwam ik in contact met allerlei succesvolle vrouwelijke ondernemers’.
Ze besluit: ‘Met kleine stapjes groeit mijn bedrijf. Ik heb inmiddels de beschikking over redacteuren en werk samen met een illustrator die het boek van mooie tekeningen voorziet. Dit netwerk heeft mijn blik verbreed en helpt me om te groeien als ondernemer. Ik hoop dat veel vrouwen zich bij dit netwerk aan te sluiten, om in zichzelf te geloven. Dit is een plek waar iedere vrouw haar stem kan vinden!’